Kerststalletjes

Ze staan overal, per thema gerangschikt. In de vensterbank bij de tafel staan rechts de mini-kerststalletjes uit Latijns Amerika. Jozef en Maria met het kind, verscholen in een kalebas, een aardewerken vaasje, een houten kistje, een luciferdoosje, allemaal bont beschilderd in de prachtigste kleuren. Soms zijn er herders, wijzen en schaapjes bij, maar in de meeste stalletjes staan alleen een hele kleine Maria en een Jozef, met een piepklein Jezusje in een mini kribbetje. Soms blank, soms bruin, soms met duidelijke Peruaanse of Mexicaanse trekken in dito outfitjes en soms zonder uitdrukking op de gezichtjes.

Links in de vensterbank staan de houten stalletjes. Ambachtelijk houtsnijwerk, met eenvoudige beeldjes, maar tot in detail uitgewerkte sterren aan de dakrand en in de meeste gevallen een palmboom ernaast. In twee van de stalletjes zijn de beeldjes van wit glad steen en ligt er mos op het dak. Eén stal bestaat uit een schijf boomstam, waar je de figuurtjes uit kan drukken. Prachtig in de eenvoud.

In de boekenkast staan de stalletjes met losse beeldjes. De basis van de verzameling zijn de kerststalletjes aan een stuk, maar sommige gulle gevers vergissen zich nog weleens en kopen dan losse, kleine beeldjes, die met zijn allen gegroepeerd staan om het middelpunt: het kindeke Jezus, dat, al dan niet met aureooltje, in zijn kribbetje ligt. Hij ligt er in het plastic, in het hout, in het witte steen, in wol en in het aardewerk. Beschilderd en onbeschilderd, uit dure kerstwinkels, maar er is ook een stalletje uit de HEMA, vol liefde (en gevloek) beschilderd door mijn broer.
Op de bovenste plank, heel ver achteraan, staan twee kerstgroepjes in de categorie ’te katholiek’: een hele heilige Maria, Jezus en Jozef, met goud beschilderd en devoot glimlachend, die zo uit een kerk weggelopen konden zijn.

Op het tafeltje naast de bank staan de fluwelen doosjes in de vorm van een schelp. Twee rode, een donkerblauwe en een groene. Dicht zien ze eruit alsof ze een trouwring herbergen, maar wie de doosjes opent, ontdekt een heel erg klein zilveren kerstgroepje op een wit zijden bedje: Jezus, Jozef, Maria én de os en de ezel. Heel klein, maar erg fijn.

In de kerstboom hangen de minikerststallen aan een draadje. Aardewerken sterretjes met Jezus in het kribje en zijn ouders eromheen in Peruaanse setting, de familie op een boomblad, of gewoon in een stalletje met een touwtje aan het dak. Ze hangen er vrolijk, tussen de rode en gouden ballen, de trompetjes (die het écht doen) en de houten kerstfiguurtjes.

De rand van de televisie staat helemaal vol. Met kerststalletjes uit de categorie ‘overig’. Jozef, Maria en het kind voor een protserig Russisch minipaleisje. De Heilige Familie in een roodstenen halve maan. Een kerstgroepje uit een stuk, gegoten uit brons. Een stalletje in een duivenei. En in een halve walnoot. En één in een groter ei, zorvuldig geglazuurd en voorzien van ambachtelijk kant en krullen. De werkuren stralen er vanaf, net als de pijn die de vingers van de makers moeten hebben gedaan. Wie heeft het geduld om een kerststalletje te maken dat zo klein is, dat je een kwast van één haar nodig hebt om het te beschilderen?

Mijn moeder verzamelt deze minikerststallen in al die soorten en maten. Elk jaar wordt het huis voller, maar elk jaar ook vrolijker van al dit prille babygeluk.